Συναδέλφισσες και συνάδελφοι

Αγαπητοί σύνεδροι του 32^ου συνεδρίου της ΑΔΕΔΥ που εγώ προσωπικά θα επιθυμούσα να χρησιμοποιούσαμε την ονομασία «Συνομοσπονδία Δημοσίων Υπαλλήλων Ελλάδας» που χρησιμοποιείτο το μεσοπόλεμο. Οι λέξεις «Ανώτατη Διοίκηση» είναι φορτισμένες και ιδεολογικά.

Πολλά αυτονόητα και σ΄ αυτό το συνέδριο δεν είναι και τόσο αυτονόητα, γι΄ αυτό και η ολιγόλεπτη τοποθέτησή μου θα είναι πάνω σ΄ αυτά τα απλά που δυστυχώς μας δυσκολεύουν.

Ας θυμηθούμε ποιοι είμαστε:

Είμαστε συνδικαλιστές:  Τι σημαίνει σήμερα αυτή η ιδιότητα; Έχει κοινά χαρακτηριστικά με τη συνδικαλιστική ιδιότητα των συναδέλφων μας της δεκαετίας 1920-1930, της δεκαετίας 1940-1950, της περιόδου από το 1950  έως τη μεταπολίτευση,  της περιόδου από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα; Σαφώς και έχει:

Καταρχήν συμμετέχουμε, όπως και εκείνοι τότε, σ’ αυτές τις διαδικασίες  εθελοντικά. Αυτό σημαίνει ότι συνειδητά υφιστάμεθα μια ταλαιπωρία με  μοναδικό, κατά βάση, στόχο να προστατεύσουμε τα συμφέροντά μας, καθώς και τα συμφέροντα των συναδέλφων μας.

Είμαστε, επίσης, δημόσιοι υπάλληλοι:  Με την έννοια, ότι έχουμε επιλέξει μια μορφή εργασίας που δεν έχει υψηλές οικονομικές προσδοκίες ή οφέλη. Αν θέλαμε να γίνουμε πλούσιοι θα επιλέγαμε το επάγγελμα του εμπόρου ή του χρηματιστή,  κάτι που πολλοί από εμάς θα μπορούσαμε να  είχαμε κάνει  πετυχημένα.

Είμαστε, ακόμη, έντιμοι πολίτες: Με την έννοια ότι επιθυμούμε ένα λειτουργικό περιβάλλον ήρεμο και νομιμοποιημένο από εμάς, τα παιδιά μας τον κοινωνικό μας περίγυρο.

Ας θυμηθούμε σε πιο περιβάλλον ζούμε:

Πρέπει να ομολογήσουμε ότι το περιβάλλον στο οποίο ζούμε, τείνει να καταστεί ασύμβατο με την ιδιότητα του συνδικαλιστή, του δημόσιου υπαλλήλου, του έντιμου πολίτη. Πρόκειται για ένα περιβάλλον που ευνοεί την ατομική σε βάρος της συλλογικής λειτουργίας (διάβαζε άκρατος ανταγωνισμός). Πρόκειται για ένα περιβάλλον,  όπου ή κοινωνική καταξίωση και αναγνώριση είναι ποσό ανάλογο με την οικονομική επιφάνεια και μάλιστα, όπως αυτή επιδεικνύεται καταναλωτικά και όχι όπως δηλώνεται στην εφορία. Πρόκειται, τέλος, για ένα περιβάλλον όπου προωθούνται και  τελικά επιβάλλονται μεταφυσικού περιεχομένου και χαρακτήρα ``λύσεις΄΄ σε μικρά και μεγάλα προβλήματα· προβλήματα καθημερινά και διαχρονικά.

Δεν είναι δύσκολο, να γίνει  αντιληπτό, ότι σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον αποτελεί θαύμα το γεγονός ότι υπάρχουμε και λειτουργούμε ως συνδικαλιστές και συνδικαλιστικό κίνημα. Ότι εξακολουθούμε να ευδοκιμούμε  ως  εθελοντές, πολίτες, δημόσιοι υπάλληλοι.

Ας δούμε ποιος φταίει για το περιβάλλον αυτό:

Συνεπώς η πηγή των προβλημάτων που έχουμε, ως συνδικαλιστές, ως δημόσιοι υπάλληλοι και ως έντιμοι πολίτες, εντοπίζεται  στο περιεχόμενο και την ποιότητα του περιβάλλοντος που ζούμε.

Αυτό με άλλα λόγια σημαίνει ότι το πρόβλημά μας είναι η κυρίαρχη ιδεολογία, καθώς οι αξίες και τα πρότυπα  που αυτή προβάλλει.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι για την κατάντια της ποιότητας του περιβάλλοντος που ζούμε φταίει το σύστημα, οι άλλοι ευρωπαίοι, οι αμερικάνοι. Ανεξάρτητα με το αν υπάρχει αλήθεια σ’ αυτούς τους ισχυρισμούς, πρέπει να ομολογήσουμε ότι η κεντρική ευθύνη για την κατάντια του περιβάλλοντος που ζούμε, ανήκει σ’ εμάς. Οι αμερικάνοι και οι άλλοι τη δουλειά τους κάνουν και φαίνεται ότι την κάνουν καλά. Αντίθετα, εμείς, αποδεικνυόμαστε όλο και πιο καλοί αγωγοί  στον τρόπο ζωής και στα πρότυπα που εκείνοι μας προβάλλουν.

Να αντισταθούμε

Συνεπώς μπαίνει ένα ζήτημα αντίστασής μας σ’ αυτές τις ξενόφερτες προβολές και γενικότερα στην πορεία που ακολουθεί σήμερα το κίνημα. Ακριβώς αυτή η αντίσταση αποτελεί λέξη και επιλογή κλειδί στο να εκτρέψουμε την πορεία του κινήματος προς άλλες κατευθύνσεις, συμβατές με τα δικά μας οράματα και στόχους.

Θα ήθελα να σημειώσω ότι η ανθρώπινη ιστορία είναι γεμάτη από τέτοιου είδους διεργασίες και ανατροπές:

• δεν ήταν εύκολο να αποκτήσουν την ελευθερία τους οι σκλάβοι· και όμως την απέκτησαν με την αντίστασή τους και τους αγώνες τους·
• δεν ήταν εύκολο να αποκτήσουμε την ανεξαρτησία μας, ως έθνος· κι όμως με την αντίσταση στο Αρκάδι, στο Κιούγκι κλπ και με τους αγώνες του Μοριά, της Ρούμελης και των νησιών, κατορθώσαμε να την αποκτήσουμε·
• δεν ήταν εύκολο, τέλος, να πετύχουν ο Κάστρο, ο Τσε και ο κουβανικός λαός την ανεξαρτησία τους· κι όμως το πέτυχαν και τη διατηρούν σχεδόν μισό αιώνα τώρα.

ΟΧΙ ΣΤΟΥΣ ΔΟΝΚΙΧΩΤΙΣΜΟΥΣ

Η αντίσταση και η ανατροπή μιας καθεστηκυίας πραγματικότητας δεν μπορεί να γίνεται δονκιχωτικά. Θέλει συλλογικές αναζητήσεις και αποφάσεις, θέλει στρατηγική και θέλει πετυχημένες κινήσεις τακτικού χαρακτήρα. 

Δεν είναι της ώρας να αναλύσουμε όλο αυτό το σύμπλεγμα αναζητήσεων και δράσεων. Θα σταθώ σύντομα σε δύο μόνον σημεία του. Στο ζήτημα των μέσων που χρησιμοποιούμε για την προσέγγιση των στόχων μας και στο ζήτημα των συμμαχιών μας.  

Η ΕΓΚΥΡΗ ΓΝΩΣΗ ΩΣ ΜΕΣΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ Σ.Κ

Πολλά λέγονται και γράφονται στην εποχή μας για τη γνώση και την  κεφαλαιοποίησή της. Θέλω να προσεγγίσουμε το ζήτημα αυτό από τη δική μας σκοπιά.

Εκτιμώ, ότι η προσέγγιση της γνώσης γενικά και ειδικότερα  η προσέγγιση της γνώσης που σχετίζεται με τη συνδικαλιστική και την ευρύτερη κινηματική δράση, είναι το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα που πρέπει να επιλύσουμε ως συνδικαλιστικό κίνημα και ως συνδικαλιστές.

Σε άλλες εποχές μια τέτοια προσέγγιση δεν θα ήταν εύκολη, γιατί θα απαιτούσε μεγάλο κόπο και χρόνο από τον καθένα μας. Σήμερα τα πράγματα δεν είναι τόσο δύσκολα. Οι νέες τεχνολογίες της πληροφορίας, μας δίνουν τη δυνατότητα της πρόσβασης-γρήγορα και αποτελεσματικά-στη γνώση.  Εκείνο λοιπόν που απαιτείται είναι μια ολοκληρωμένη πολιτική απόκτησης από όλους μας δεξιοτήτων εξοικείωσης με τις σύγχρονες τεχνολογίες της πληροφορίας και το κυριότερο η δημιουργία προϋποθέσεων ηλεκτρονικής δικτύωσης μεταξύ μας για διακίνηση των ιδεών μας, αλλά και για συνεχή διάλογο διαπροσωπικό ή και συλλογικό. Μια τέτοια ολοκληρωμένη πολιτική μπορεί να αναπτυχθεί από την ΑΔΕΔΥ, σε συνεργασία με τις Ομοσπονδίες και τα Νομαρχιακά Τμήματα.

ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΜΑΣ ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΜΑΣ

Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα σχετίζεται με τις συμμαχίες μας.

Αν ο στόχος μας είναι και είναι, να αποκτήσει η συνδικαλιστική δράση κινηματικά χαρακτηριστικά, τότε θα πρέπει να δούμε πως θα εντάξουμε στα λειτουργικά μας πλαίσια, ή πως θα αποκτήσουμε σχέσεις συμμαχίας, με κινήματα που έχουν ήδη, ή εν δυνάμει αποκτούν, κινηματικό χαρακτήρα.

Αν ο στόχος μας είναι και είναι να γίνουμε ορατοί ως συνδικαλιστικό κίνημα και ως περιεχόμενο κινήματος από τις ευρύτερες λαϊκές μάζες, τότε πρέπει να εκφράσουμε τις αγωνίες και τις προσδοκίες τους, τα καθημερινά τους προβλήματα και τα οράματά τους.

Αν ο στόχος μας είναι και είναι, να αναδειχθούμε σε ουσιαστική δύναμη παρέμβασης στο κοινωνικό, οικονομικό και γιατί όχι στο πολιτικό σύγχρονο, ελληνικό γίγνεσθαι,τότε θα πρέπει να γίνουμε μύστες του τρόπου λειτουργίας, όχι μόνον του ελληνικού, ούτε μόνον του ευρωπαϊκού, αλλά του παγκόσμιου πολιτικοοικονομικού συστήματος. 

Αν ο στόχος μας, τέλος,  είναι και είναι,  να παίξουμε σοβαρά το παιχνίδι της αμφισβήτησης τότε παράλληλα με την αμφισβήτησή μας εσωτερικά στην Ελλάδα θα πρέπει να συμμετάσχουμε ενεργά στην ευρύτερη σχετική πορεία του κινήματος, ανά την Ευρώπη και τον κόσμο.

ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΗ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΜΑΣ

Στην πανηγυρική συνεδρίαση, προχθές, υπογράψαμε μια προγραμματική συμφωνία με την Κυβέρνηση. Είμαι (σύμφωνος ή αντίθετος θα το προσδιορίσεις εσύ) με τη συμφωνία αυτή. Εκείνο που θέλω να τονίσω είναι ότι οι συμφωνίες αυτού του είδους, μπορεί να προσδιορίζονται, αλλά δεν κρίνονται στην αφετηρία τους. Θα κριθούν εν καιρώ και αφού αναδειχθούν οι πραγματικές προθέσεις και αποδειχθεί η αποτελεσματικότητά τους, ή όχι.

Εκτιμώ ότι σε παρόμοιες περιπτώσεις πρέπει να παίρνουμε σοβαρά υπόψη μας δύο στοιχεία.

Στοιχείο πρώτο: Ότι πρόκειται για συμφωνία μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων και συνεπώς θα πρέπει με μεγάλη προσοχή να γίνεται η επεξεργασία των κειμένων αυτών των συμφωνιών.

Στοιχείο δεύτερο: Ότι θα πρέπει να έχουμε γνώση του αν μπορούμε να προασπίσουμε τα συμφέροντά μας, κατά την  προώθηση της όποιας συμφωνίας, από πλευράς γνώσης και μηχανισμών υλοποίησης, ισάξια και ισοδύναμα τουλάχιστον, με τους εργοδότες μας. 

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΑ ΓΙΑ ΜΑΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΝΑ ΑΝΟΙΞΟΥΜΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ

Φίλες και φίλοι σύνεδροι,

Δεν ανήκω στην κατηγορία των απαισιόδοξων ανθρώπων. Αντίθετα η μέχρι τώρα πορεία μου δείχνει το αντίθετο. Θέλω όμως ταυτόχρονα, να είμαι σοβαρός στις θέσεις μου έτσι ώστε να μην ντρέπομαι γι αυτές όταν τις ξανακοιτάω μετά από χρόνια.

Προσπάθησα να διατυπώσω, σήμερα, δυο-τρεις τέτοιες σκέψεις και θέσεις. Η αντιμετώπιση, όμως, των προβλημάτων της στρατηγικής και των τακτικών του συνδικαλιστικού κινήματος δεν μπορεί να ενταχθεί στα πλαίσια μιας δεκάλεπτης παρέμβασης. Απαιτεί χρόνο πολύ. Απαιτεί να είσαι πάντα παρόν  και πάντα ενεργός, τόσο στα μεγάλα, όσο και στα μικρά, τόσο στα καθημερινά, όσο και στα διαχρονικά προβλήματα. Απαιτεί να είσαι ένας ιδεολόγος εθελοντής, όπως λέχθηκε προχθές στην ημερίδα που κάναμε.

Καλώ λοιπόν όλους σας και πριν απ’ όλους σας τον εαυτό μου, να αναδειχθούμε σε ιδεολόγους εθελοντές μιας εποχής, η οποία,  αν μη τι άλλο, έχει δημιουργήσει σύγχυση σε σχέση με το τι είναι κοινωνικό και τι όχι, τι είναι ανθρώπινο και τι όχι, τι είναι τελικά πολιτικό και τι όχι.

Σας καλώ να διαλύσουμε αυτή τη σύγχυση διακρίνοντας την εικόνα από την πραγματικότητα. Διακρίνοντας τους συμμάχους μας από τους αντιπάλους μας. Διακρίνοντας, τέλος, τους ικανότερους να περάσουν το κίνημά μας και την ΑΔΕΔΥ στη νέα και ψηφιακή, καθώς λένε, εποχή.